Görsel Tasarım

Genel İlkeler

• Sanat, çizgi, şekil, desen ve renk bileşenlerinden oluşur.
• Çizgiler düz, eğik, noktalı veya kesik kesik olabilirler ve ilgi çekme/yönlendirme amaçlı kullanılırlar.
• Şekil iki boyutlu bir biçimdir.
• Desen üç boyutludur, kaba, ince, düz vb. olabilir.
• Renk, dikkat çekme ve iletişim özelliklerini önemli ölçüde güçlendirir.

Çizgi

• Çizgi dikkati bir yol boyunca sürükleyen veya bir noktaya çeken tek boyutlu bir yapıdır.
• Çizgiler işlem, yön ve hareket gösterir.
• Çizgiler ayrıca şekilleri ayırma ve birleştirme işlerini yapar ve üzerine kurgu yapılabilecek temel yapı taşlarıdır.
• Yatay çizgiler durgunluk hissi verir.
• Dikey çizgiler güç gösterir, yukarı bakma hissi verir.
• Köşegen çizgiler kuvvetli biçimde hareket ve dinamizm hissi verir.
• Çapraz köşegenler karışıklık hissi verir.
• Eğik çizgilerde hareket hissi verir.

Şekil

• Kendine bağlanan bir çizgi bir şekil oluşturur.
• Şekiller iki boyutludur ve bir nesnenin dış çizgilerini gösterebilir.
• Şekiller anlamlı bir bütün oluşturmak için bir araya gelebilir.

Desen

• Pek çok görünüm, çizgi ve şekiller dâhil iki boyutludur.
• Desen kullanılarak üçüncü bir boyut eklenebilir.
• Desen üç boyutlu cisim ve materyallerin bir özelliğidir.
• Dokunma hissini uyararak konuyla ilgili daha yalın bir fikir verir.
• Desen önem fikri vermek, ayırmak veya bütünleştirmek amaçlı kullanılabilir.

Renk

• Uygun renk seçimleri sadece görsel tasarımlarınızı geliştirmez, ayrıca ayrı bir hava ve önem kazandırır.
• Renk dikkat uyarır ve görsel etki yapar.
• Renk kullanımının başka etkileri ise:
  • Gerçek renkler seçerek görüntünün gerçekliğini arttırmak,
  • Eşitlik ve farklılıkları vurgulamak,
  • Önemli ve ayrıntı bilgilere işaret etmek,
  • İstenilen duygusal etkiyi yaratmak.
• Sanatçılar, uzun çalışmalar ve tecrübeler sonucunda mavi, yeşil, eflatun renkleri ?soğuk renkler?, kırımızı turuncu renkleri de ?sıcak renkler ? olarak değerlendirmişlerdir. Bu algılamanın altında renklerin insan gözünde odaklanmasına dayalı psikolojik sebepler yatmaktadır.
• Sıcak renkler izleyiciye yakınlaşır görünürken soğuk renkler uzaklaşıyor görünür.
• Bu durumdan önemli ipuçlarını kırımızı veya turuncu yaparak izleyiciye yaklaşıyor etkisi verip faydalanabilirsiniz.
• Renkler, okunurluğu doğrudan etkiler.
• Renk seçimi çok kişisel bir olgudur. Kendi renk kombinasyonlarınızı kendiniz yaratmalısınız. Önemli noktaları vurgulamak, bir his uyandırmak veya görsel ilgi yaratmak için zıtlıklar kullanabilirsiniz.
• İpucu: Sarı üstüne siyah; beyaz üstüne siyah, yeşil, kırmızı veya mavi; mavi üstüne beyaz; siyah üstüne sarı uygun seçimlerdir.

Bütünlük

• Bütünlük bir görünümü oluşturan bileşenlerin birbiriyle ilişkisidir. Sadece yazılı içeriği değil görsel sunumu da ilgilendirir.
• Bütünlük konuları, renkleri, şekilleri ve çizgi tipi ve yönünü ilişkili ve tekrar ederek sağlanabilir.
• Sıkça yapılan hatalardan biri, bir alana çok fazla şey sığdırmaya çalışmaktır.
• Anlatmak istediğinizi anlatmaya yaramayan, her türlü bilgiyi elimine edin.

Denge

• Bir sunum ekranındaki bileşenler dikey ve yatay eksen dikkate alınarak eşit ağırlıkta dağıtılırsa, izleyicide denge ve eşitlik hissi uyandırır.
• Tasarım her iki alanda da tekrarlandığında, denge simetrik olacaktır. Ancak, birçok durumda gözün bilgiyi anında yakalayabilmesi için asimetrik tasarımlar kullanabilirsiniz.

Sıralama

• Akışın görsel ve yazılı elemanları, izleyicinin dikkatini önemli ayrıntı ve kuramlara yönlendirecek şekilde sıralanmalıdır. Çizgi, alan ve biçim ayarlama, dikkat etmeniz gereken en önemli bileşenlerdir.
• Tanıdık geometrik şekiller ( dikdörtgen, oval, üçgen) izleyicilerin çoğunun aşina olduğu cisimler olduğu için, üzerine çalışılabilecek en iyi şablonları temsil eder.
• Alfabedeki C, O, S, Z, L, T ve U harflerini oluşturan dizilimler aynı etkiyi gösterir. Bu harfler, sunumun altında yatan fikri sembolize etmek için kullanılır.

Etkileşim

• Bazı görsel materyaller kullanıcıya etkileşim imkânı sunar. Örneğin doğru cevabı içeren cevap kartları, öğrenciyi ilgili alana sürükleyebilir.

Eğitsel Amaçlı Bilgi

Genel

• Görsel objeleri fikirlere örnek sağlamak için mümkün lduğunca çok kullanın.
• Her bir görsel objede tek bir kavram sunun. Karmaşık görsel objeleri basitleştirin veya adım adım tekrar oluşturun.
• Her görsel obje için metni minimum seviyeye indirin. En fazla 6 satır ve her bir satır için de en fazla 6 kelime kullanın.

Grafik/Resim Objeleri:

• Bu objeler ne çok soyut ne de çok gerçekçi olmalıdır.
• Aşina olunmayan objelerin büyüklüğünü göstermek için bir ölçek kullanın.
• Rahatsız edici arka alan (zemin) kullanmayın. Eğer derinlik hissi yaratmak önemli ise, ön zeminde başka bir obje kullanarak bunu sağlayın. Görsel objeyi ikiye bölecek yatay çizgiler kullanmaktan kaçının.
• Bilgiyi sunmak için grafikleri kullanın.
• Kalın ve düzgün yazı tipini tercih edin.

Metin Objeleri:

• Aynı görüntüde farklı yazı tipleri kullanmayın.
• Bir noktaya dikkat çekme için, yan, kalın, renkli ve altı çizili yazı tipini tercih edin.
• Sadece gerektiğinde büyük harf kullanın.
• Başlığı görüntünün ortasına yerleştirin.
• Anahtar kelimeler içeren kısa, öz, anlamlı ve tanımlayıcı başlıklar kullanın.
• Satırlar arasındaki boşluk, kelime yüksekliğinin 1/2`si kadar olmalıdır.

Renk

• Önemli objelere dikkat çekmek için bu objelere en parlak ve açık renkleri kullanın.
• Metinlerde ve resimlerde zemin rengine zıt bir renk kullanın.
• Birden çok görsel objede tutarlı zemin rengi kullanın (hepsinde aynı renk olsun).
• Bir görsel objedeki renk miktarını sınırlayın.

Yapı

• Görsellik mümkün olan en basit şekilde olsun; aşırı detaylardan kaçının.
• Sayfa görüntüsünün dengeli olduğundan emin olun.
• Tepegöz asetatları ve slâytlar için yatay format kullanın.
• Görsel objeler okunabilir olsun; eğer kullanıcı okuyamıyorsa, o malzemeyi kullanmayın.
• Düzgün bir yapı kullanın ( dengeli, sıralı ve sola yanaşık).

Bilgisayar Ekranının Tasarlanması

Başlıklar

• Kısa, özlü ve anlamlı başlıklar kullanın.
• Başlıkları ekranın en üst kısmında ortaya veya sol tarafa yerleştirin.
• Kelimeleri tam heceleri ile yazınız; kısaltma kullanmayın.
• Başlıkta görünen ekranın amacını veya içeriğini tanımlayın.
• Başlığı kalın harflerle yazın. Başlığı üç satır ile sınırlayınız. Başlıkla metin arasında en az bir boşluk bırakın.

Yönlendirmeler

• Kısa cümleler kullanın (yedi kelimeden fazla olmasın).
• Adım-adım yönlendirme verin.
• Ciddi uyarılar dışındaki yönlendirmeleri olumlu cümlelerle verin.
• Yönlendirmeleri kullanıcıya, izleyiciye seslenerek verin.
• Yönlendirmelerde anlaşılır kelimeler kullanın. Zorunlu değilse teknik terimler ve kısaltmalar kullanmayın.
• Basit ve anlaşılır cümleler yazın.
• Okunurluğu artırmak için hem büyük hem de küçük harfleri kullanın.
• Ekranın ilerlemesini kullanıcı kontrolüne bırakın (ekranın otomatik olarak ilerlememesi gibi).
• Paragraflar arasında çift boşluk bırakın.
• Her cümlenin sonuna nokta koyun.

Metin

• Mümkün olduğu kadar, her ekranda sadece bir paragraf kullanmaya çalışın.
• Metinleri sola dayalı yazın.
• Uzun cümleleri doğal anlamını yitirmeyecek şekilde küçük cümlelere bölün ( özellikle zayıf okuyucular için).
• Satır sonunda bölünmüş kelimeler kullanmamaya çalışın.

Öne Çıkartma

• Öne çıkartma teknikleri; dikkatleri kelimelere, metinlere ve grafiklere çekerler ve renkli, büyük, altı çizili, kutu içine alınmış, kesme işaretli yanıp sönen veya parlak ( belki de en dikkat çeken türdür), ters renkte ve farklı fare göstergesi olan nesneleri ifade ederler.
• Yan yazı türünü mümkün olduğunca okunurluğu azaltmadan kullanın.
• Yanıp sönme veya parlak nesneleri sadece çok önemli mesajları vermek için kullanın. Kullanıcının dikkatini çektikten sonra tekrar normal veya alternatif öne çıkartma tekniklerini kullanın.
• Aynı ekranda farklı iki yerde yanıp sönen veya parlak nesneleri kullanmaktan kaçının.
• Pembe veya bordo gibi ?sıcak? renkleri kullanmaktan kaçının.
• Kullanıcının aksiyonuna ihtiyaç duyulduğunu göstermek için mümkün olan yerlerde ses kullanın.
• Öne çıkartma tekniklerini kısıtlı kullanınız. Aksi takdirde, içeriğin önemini yitirmesine neden olabilirsin.

Grafikler

• Aşırı detay ve gerçekçilikten kaçının.
• Karmaşık grafikleri küçük parçalara bölün.
• Grafikleri ilişkili metinle beraber sunun.
• Önemli noktalara dikkat çekmek için farklı renkler kullanın.
• Tek bir ekranda kullandığınız renk sayısını sınırlandırın.
• Etkili renk kombinasyonları kullanınız. Kırmızı ve yeşil, mavi ve sarı, yeşil ve mavi, kırımızı ve mavi renk kombinasyonlarından kaçının.